Süspansiyon Sistemi ve Çeşitleri
Süspansiyon sisteminin nasıl çalıştığı ve gelişimi hakkında bilgi almak, çeşitlerini incelemek ve avantajlarını öğrenmek için Otoshops'u ziyaret edebilisiniz!
Yolculuk sırasında aracınızın performansınızı etkileyen çok fazla unsur var. Hava koşulları, yol durumu, yolcu sayısına ve tabii ki sahip olduğunuz otomobilin teknik özelliklerine paralel olarak aracınızın performansında, dolayısıyla da sürüş deneyiminizde değişiklikler gözlemlenebilir. Tüm bu etmenlere rağmen sürücüler, koşullar ne olursa olsun, sorunsuz ve yüksek performansta yolculuğa devam etmek isterler. Bu noktada otomobil üreticileri hayatınızı kolaylaştıracak teknolojiler üreterek dış faktörlerden etkilenmeden yolculuk edebilmeniz için çalışmalarını sürdürüyor. Tarihi 19. yüzyıla dayanan, günümüzde bir otomobilin olmazsa olmazı süspansiyon sistemi de bu anlamda geliştirilmiş en eski sistemlerden biri.
Süspansiyon nedir?
Peki ama nedir bu süspansiyon sistemi? Nasıl çalışır ve ne işe yarar? “Askıda kalmak” anlamına gelen süspansiyon, aracınızı tekerleklerine bağlayan; yol, araba ve sürücü arasında uyum sağlayarak hareket kontrolü kuran bir sistem. Özetle yol tutuşuna destek oluyor ve stabil bir sürüş imkanı veriyor. Bunu da lastiklerle yol arasındaki teması daimi kılarak yapıyor. Böylece yol bozuklarında ya da virajlarda aracın gövde kontrolünü kaybetmeden sürüşe devam edebiliyorsunuz. Bir başka deyişle, süspansiyon sistemi sayesinde fren ya da direksiyon hareketlerinize hızlıca yanıt alabiliyor; kötü yol durumlarından minimum seviyede etkileniyorsunuz. Bu da hem yolcu güvenliği ve rahatlığı hem de aracın dayanıklılığı açısından oldukça önemli.
Gelelim bu sistemin bileşenlerine… Süspansiyon sisteminin en önemli parçalarını yaylar oluşturuyor. Nitekim bu yaylar sayesinde aracın hareket kontrolü sağlanabiliyor. Sahip olduğunuz aracın türüne göre sistemde yaprak, helisel, burulma çubuklu ya da hava yastıklı olmak üzere farklı yay türleri kullanılıyor. Yayların hareketini dengelemek içinse sistemde amortisörlere yer veriliyor. Amortisörler yayların aksi yönünde hareket ederek dengeyi sağlıyor. Yaylar ve amortisörler aracın iskelet bölümü olan şasiye askı sistemi adını verdikleri metal bağlantı kollarıyla sabitleniyor. Bu kollar sayesinde aracınızın tekerlekleri keskin dönemeçlerde dahi yola düz basabiliyor. Aracınızın bu dönemeçlerde savrulmamasını sağlayan parça ise stabilizatörler, yani denge çubukları. Süspansiyon sisteminin bir diğer bileşeni rotiller, tekerleklerin daima aks ile bağlantıda olmasını sağlıyor.
Süspansiyon çeşitleri
Süspansiyon çeşitleri; sabit süspansiyon ve serbest süspansiyon olmak üzere ikiye ayrılıyor. Bu iki süspansiyon sistemi arasındaki fark, sahip oldukları askı sistemlerinden kaynaklanıyor.
Sabit süspansiyon sisteminde sağ ve sol tekerler bir aks ile birbirine bağlı durumda. Bu yüzden sağ tekerin yaşadığı bir sarsıntı, sol tekere de aktarılıyor. Dolayısıyla sürüş rahatlığı açısından çok fazla tercih edilmiyor. Öte yandan basit bir sisteme sahip olduğu için bu süspansiyon türü daha dayanıklı ve uzun ömürlü kabul ediliyor. Daha çok yük taşıyan ağır tonajlı araçlarda tercih ediliyor.
Bağımsız süspansiyon sistemi ise sabit süspansiyon sistemine kıyasla daha gelişmiş. Bu sistemde tekerlekler birbirinden bağımsız hareket ediyor. Böylece bağımsız süspansiyon sistemine sahip araçlar yüksek hareket kabiliyetine sahip oluyor ve kullanıcılarına daha güvenli sürüş imkanı sağlıyorlar. Bu sistem binek araçlarda tercih ediliyor.
Bu iki süspansiyon çeşidinin yanı sıra üst düzey konfor imkanı sunan havalı süspansiyon sisteminden de söz etmek gerek. Metal yaylar yerine hava körüklerinin kullanıldığı bu sistemde, araç içindeki yolcular dış etmenlerden minimum seviyede etkileniyor. Buna ek olarak bir de bilgisayar sistemi tarafından kontrol edilebilen aktif süspansiyon sisteminden bahsedelim. Elektrik kontrollü süspansiyon sistemi olarak da bilinen bu yapının en önemli özelliği aracınızın hızı arttıkça dengenin artmasını sağlaması.
Son olarak süspansiyon sistemlerinin fiyatlarına gelirsek… Güvenli bir yolculuk için aracınızın en temel ihtiyacı olan süspansiyon sistemlerinin fiyatları oldukça değişken. Nitekim kullanılan yay çeşidinden tercih edilen askı çeşidine, bu fiyat üzerinde belirleyici olan çok fazla unsur var. Bu yüzden de net bir fiyat vermek oldukça güç. Bir otomobilin en temel parçalarından biri olduğu için de çoğu kez süspansiyon sistemi ödeyeceğiniz fiyatın içine dahil oluyor. Ancak çeşitli nedenlerle arızalanan ve değiştirilmesi gereken süspansiyon sistemlerinin fiyatı 3000-5000 lira arasında bir rakama tekabül edebiliyor.