Fren Balatası Nedir? Ne Zaman Değiştirilir?
Fren balatası ne işe yarar, ne sıklıkla değiştirilir, fren balatası bittiği zaman ne yapılmalıdır gibi bilgilerin yer aldığı blog yazımızı okumak için tıklayın!
Söz konusu güvenlik olduğunda bir aracın en önemli mekanizmalarının başında fren sistemi geliyor. Fren sisteminin en önemli parçalarından biri ise fren balatası oluyor. Üstlendiği görev itibariyle fren balatasının bakımını periyodik olarak yapmak oldukça önemli. Peki fren balatası nedir? Nasıl bir görev üstleniyor? Bu sorunun yanıtını verirken daha açıklayıcı olmak adına öncelikle fren sistemine dair bir açıklama yapmak daha doğru. Fren sistemi hareket halindeki aracın yavaşlamasını sağlayan, fren pedalı aracılığıyla kuvveti tekerlek sistemindeki balatalara ileten bir yapı. Fren balatası içinse bu sistemde pedala basıldığında diske veya kampanaya sürtünerek aracın yavaşlamasını sağlayan parça diyebiliriz.
Fren balatasının düzgün çalışması aracın ömrünün de uzaması anlamına geliyor. Bu sebeple fren balatası değişimi ve bakımı gibi konular büyük önem taşıyor.
Fren Balatası Hakkında
En iyi fren balatası, 2019 senesinde nedir diye soracak olursanız, buna net bir yanıt vermek zor. Ancak nasıl olması gerektiği konusunda genel bir çerçeve çizilebilir. Otomobillerdeki en önemli güvenlik aygıtı olan fren balatasından beklenen en temel özellikleri şu şekilde sıralamak mümkün:
Sabit sürtünme performansı,
Sürtünme katsayısının fren basıncı,
Hız ya da sıcaklıktan bağımsız olması,
Yüksek mekanik dayanıklılık,
Düşük gürültü seviyesi,
İklim koşullarından etkilenmemesi,
Düşük aşınma kapasitesi.
Fren balataları organik, seramik ve metal olmak üzere üç gruba ayrılıyor. Çevreye duyarlı organik fren balataları görece daha sessiz olmaları ve sistemde daha az aşınma yaratmaları sebebiyle öne çıkıyor. Ancak organik olmaları sebebi ile metal olanlara kıyasla daha kısa ömürlü oluyor. Seramik fren balatası üretim açısından maliyetli olsa da düşük ses seviyesi ve hiçbir şekilde toz ve artık bırakmaması ile dikkat çekiyor. Metal fren balatası ise sıcağa ve zorlu şartlara dayanıklı olması sebebiyle en yaygın olan fren balatası çeşidi. Ancak diğer ikisine kıyasla çok daha gürültücü.
Fren Balatası Arızaları ve Değişimi
Fren balatasının ömrünü kısaltan belli durumlar var. Sürekli dur-kalk yapılması, aniden hızlanma ya da aniden yavaşlamalar, gereksiz fren pedalına basılması, öfkeli sürüş tarzı, yokuşlarda fren pedalının zorlanması gibi durumlar fren balatasının erken deforme olmasına neden olabiliyor. Bunun yanı sıra bilinen bir diğer gerçek de otomatik vitesli araçlardaki fren balataları manuel araçlardaki fren balatalarına kıyasla çok daha hızlı aşınıyor. Bunun en temel sebebi ise bu tür araçlarda hız kontrolünün daha ziyade fren pedalı ile yapılması.
Fren balatası bittiği nasıl anlaşılır derseniz, bunu anlamanın oldukça pratik bir yolu var: Frene basıldığında duyulan metalik sürtünme sesi. Bu ses, frenlerin artık daha zayıf tuttuğunun göstergesi olarak biliniyor. Yeni model araçlarda bunun daha kolay anlaşılır olması için balata sensörü de kullanılıyor.
Peki fren balatası biterse ne olur? Fren zayıflar, fren pedalı aşağıya düşer. Fren hidroliği de normal seviyenin altına düşer. Bu da trafikteki herkesin güvenliğini tehdit eden bir durum olarak görülebilir.
Bu noktada fren balatası ne zaman değişir sorusuna yanıt aramak gerek. Fren balatasına biçilen ortalama ömür 60 bin kilometre olsa da balatanın ömrü kullanıma göre değişkenlik gösterebiliyor. Yani aslında kullanıcıya bağlı bir durum söz konusu. Balatanın değiştirilip değiştirilmemesi gerektiğine dair en sağlıklı bilgiyi yetkili servislerden alabilirsiniz.
Son olarak fren balatasının değişimi kaç TL diye sorulursa, net bir fiyat vermek güç. Bu fiyat aracın modeline, markasına ve yaşına göre farklılık gösterebilir. Balataların bakımı ile ilgili bilinmesi gereken en önemli detay ise balataların kesinlikle temizlenmemesi ve yağlanmaması gerektiği. Çünkü bu durum frenleme sisteminin hepten ortadan kalkmasına neden olabiliyor. Balataların ömrünü uzatmak için yumuşak ve uygun takip mesafesini koruyarak sürüş yapmak gerekiyor.
GERİ DÖN