Akü Nedir? Akü Ömrü Ne Kadardır?
Araçlardaki akünün kullanım ömrü yapılan bakıma ve markaya bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Akünün gücü azaldığında da bazı belirtiler ortaya çıkar. Bu belirtilerin detayına öğrenmek için tıklayınız!
Elektrik enerjisini, kimyasal enerjiye dönüştüren akü, genellikle araçlarda kullanılır. Sadece araçlarda değil enerji depolayan tüm cihazlarda yer alır. Akü, birçok hücreye bağlı olarak oluşur. Her hücreye elektron adı verilir. Bu elektronlar, negatif ve pozitif olmak üzere iki plaklardan oluşur. Negatif ve pozitif plaklar arasında elektrolit bulunur. Her cihazda olduğu gibi akünün de bir çalışma sistemi mevcuttur. Çalışma sistemi, elektrokimyasal dalgalanmalar sayesinde gerçekleşir. Akü sayesinde, kimyasal enerji, elektrik enerjisine dönüştürülerek enerji elde edilir. Akü, otomotiv sektöründe sıklıkla aracın motorunu çalıştırmak için kullanılır.
Akünün ömrü bir dizi faktöre bağlıdır. Bu faktörler arasında kullanım oranı, kalite, düzenli bir şekilde bakımını gerçekleştirme ve oksijen koşulları yer alır. Bir araba aküsünün kullanım ömrü yaklaşık olarak 4-5 yıldır. Ancak bu süre uzatılabilir. Kullanım ömrünü uzatmak için düzenli olarak bakımı gerçekleştirilmelidir. Aynı zamanda sıvı miktarı da kontrol edilmeli ve ihtiyaç duyulursa su eklenmelidir. Bunların yanı sıra akü ömrünü etkileyen bir diğer faktör ise sıcaklıktır. Yüksek ve düşük sıcaklık, akünün ömrünü azaltabilir. Akünün ömrünü uzatmak için nem ve sıcaklık seviyesine çok dikkat edilmesi gerekir. Ayrıca araçta bulunan alternatör (şarj dinamosu) akü sağlığı için önemli bir parçadır. Otomobillerde kullanılan aküler, 12 volttur ve araçlarda ilk çalıştırma esnasında tüm yük aküdedir. Araç çalıştıktan sonra araca gereken elektrik ihtiyacını alternatör karşılar, aynı zamanda alternatörün ürettiği 13.5 ile 14 volt arasındaki enerji akünün de şarjı için gereklidir. Bu sebeble alternatörde oluşabilecek bir arıza, akünün şarj olamayacağı anlamına gelir. Akü kendi içindeki enerjiyi tüketir ve arıza belirtisi göstergede akü işareti olarak kullanıcıya mesaj iletilir. Bu gibi durumlarda aracın en yakın servise, çekici yardımı ile yönlendirilmesi gereklidir.
Akü Çeşitleri ve Kullanım Alanları
Kullanım alanına bağlı olarak çeşitlendirilebileceği gibi aküler, bir aracın çalışması için gerekli olan bir cihazdır. Araçlar kullanılan aküler kurşun asit içerir. Kurşun asit, kuru veya sulu tipte olabilir. Başlatma ve aydınlatma için araç sahipleri genellikle SLI(sulu aküler) akülerini tercih eder. SLI tipteki akü, aracın farları ve motorun çalışması için kullanılır. SLI tipteki aküler, yüksek performanslı ve uzun ömürlüdürler. Günümüz teknolojisinde kullanılan (Sulu aküler dahil) birçok akü, tam bakımsız olarak üretilmektedir.
Uzun ömürlü aküler arasında jel akü de yer alır. Jel aküler, bakıma ihtiyaç duymaz. Birçok alanda kullanım imkânı bulunur. Uzun ömürlüdür ve yaygın bir şekilde tercih edilir. Kamyon, otobüs gibi büyük araçlarda kullanılan akü ile küçük araçlarda kullanılan aküler aynı değildir. Daha büyük ve daha ağır araçlar için daha dayanıklı aküye ihtiyaç duyulur.
Güç kaynağı olarak bilinen akü, oldukça geniş bir kullanım alanına sahiptir. Her cihazda olduğu gibi akülerde de kullanım ömrü mevcuttur. Akünün ömrü ve verimliliği bir dizi faktöre bağlıdır. Bu faktörler arasında ilk sırada akü sıcaklığı yer alır. Bir akünün en ideal sıcaklığı yaklaşık olarak 25 derece civarındadır. Sıcaklığına bağlı olarak akünün ömrü uzatılabilir veya kısaltılabilir. Aynı zamanda aküdeki sıvı seviyesi de akü ömrünü etkiler. Sıvı miktarı, plaka seviyesinin altına düşmesi durumunda akü ömrü kısalır. Bu yüzden ihtiyaç duyulması durumunda sıvı takviyesi yapılabilir.
Akü Bitme Belirtileri Nelerdir?
Bir aracın düzgün bir şekilde çalışması için akü gereklidir. Bir insanın kalbi olmadan nasıl ki yaşayamıyorsa bir araçta akü olmadan çalışamaz. Yani aracın kalbi aküdür. Ancak akünün bir kullanım ömrü mevcuttur. Akünün kullanım ömrü yapılan bakıma ve markaya bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Akünün gücü azaldığında bazı belirtiler ortaya çıkar. Genellikle sabah veya 3-4 saatlik park etme esnasında marş yapıldığında, aküden kaynaklanan kısa devre veya kullanım ömrü dolduğunda akünün voltajı düşer ve marş motoruna gereken enerji gönderilemediğinde güçsüz bir marş sesi veya gösterge lambalarının dâhi yanmayacağı kadar düşük enerji ile karşılaşılabilir. Bu gibi durumlarda mobil servis ekiplerinden akü değişim talep edilir. Akü arızaları genellikle ilk çalıştırma esnasında ortaya çıkar .
Farların giderek sönükleşmesi, akünün bitme belirtileri arasında yer alır. Bunun yanı sıra marşa bastığınızda normalden daha farklı bir ses duyarsınız veya aracı çalıştırmak için anahtarı çevirdiğinizde araç normalden daha uzun sürede çalışır. Bu durum akü ömrünün azaldığını işaret eder. Bu tip belirtilerle karşı karşıyaysanız bir uzmandan destek alabilirsiniz. İhtiyaç duyulması durumunda eski akü yerine yeni bir akü yerleştirilir. Yeni akü sayesinde araç daha hızlı çalıştırılır ve marşa basıldığında cılız bir ses çıkmaz. Araç eskisi gibi çalışmaya devam eder.
GERİ DÖN